June 03rd, 2017

Cholesterolverlagende statines zijn zinloos voor vrijwel gezonde ouderen
Cholesterolverlager
Veel tamelijk gezonde mensen slikken statines, om hun kans op hartziekten te verlagen. Bij ouderen lijkt dat zinloos of gevaarlijk.
NRC Handelsblad, 23 mei 2017, Sander Voormolen
22 mei 2017

Statines worden gebruikt door 1,2 miljoen 65-plussers in Nederland.
Ouderen met een te hoge bloeddruk, zonder hartziekte en zonder een te hoog cholesterolgehalte, preventief een cholesterolverlagende statine laten slikken heeft geen zin. Het verlengt hun leven niet en het risico op een hartaanval daalt niet significant. Sterker nog, bij mensen boven de 75 lijkt het erop dat het slikken van statine het leven iets bekort. Dat schrijft een Amerikaanse onderzoeksgroep maandag in het medische tijdschrift JAMA Internal Medicine.
Statines zijn in principe cholesterolverlagende medicijnen, maar ze worden ook veel voorgeschreven aan mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, of ze nu een verhoogd cholesterolgehalte hebben of niet. Onderzoek heeft aangetoond dat deze primaire preventie wel zin heeft voor mensen van middelbare leeftijd, maar voor ouderen is het nooit goed aangetoond.
Preventief
Nederland Sterke stijging
Ongeveer 1,2 miljoen 65-plussers in Nederland slikten in 2016 statines. Dat komt neer op ruim eenderde van alle ouderen. De cijfers komen van de Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Onder 80-plussers steeg het statinegebruik in de laatste tien jaar het sterkst: van 22 naar 38 procent.
De onderzoeksresultaten spreken elkaar tegen. Een onderzoek liet geen nut zien. Twee andere zagen enig voordeel voor statines bij ouderen. Er loopt nog een grote studie in Australië, maar de resultaten daarvan worden pas in 2020 verwacht. Ondertussen zijn ouderen fors meer statines gaan slikken, ook vaak preventief.
De Amerikanen analyseerden voor hun nieuwe artikel de gegevens van een ouder onderzoek opnieuw. Zo verzamelden zij de meerjarige medische gegevens van 2.867 65-plussers met een te hoge bloeddruk. Het ging om mensen die nog geen verschijnselen van aderverkalking hadden. Ruim de helft van de deelnemers had diabetes type 2, 40 procent had overgewicht en bijna een kwart rookte.
Spierpijn
Een veelvoorkomende bijwerking van statines is spierpijn of soms zelfs spierverlies. Bij ouderen is dat risico relatief groter. Dit zou kunnen verklaren waarom statines het risico op hartziekten verminderen maar niet het totale sterfterisico omlaag halen, suggereren de Amerikaanse auteurs.
Statines worden vaak preventief voorgeschreven aan mensen met een verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Een te hoge bloeddruk is een van de risicofactoren. Daarnaast zijn het onder meer erfelijke aanleg, overgewicht, diabetes en roken. Volgens de Nederlandse richtlijnen mogen artsen statines alleen preventief voorschrijven als mensen een aantal van die risicofactoren hebben of als de bloeddruk echt flink hoog is. De Amerikaanse onderzoekers benadrukken dat het belangrijk is om voor iedere (oudere) patiënt individueel de afweging te maken of statines zinvol zijn.
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/05/22/statines-zijn-zinloos-voor-vrijwel-gezonde-ouderen-9800369-a1559919